วันอังคารที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2554

รถหัดเดินเสริมหรือทำลายพัฒนาการกันแน่

รถหัดเดินเด็ก” หรือ “Baby Walker”


รถหัดเดินเด็ก” หรือ “Baby Walker” เรียกได้ว่า เป็นของเล่นเด็กอย่างหนึ่งที่ได้รับความนิยมจากผู้บริโภคชาวไทยค่อนข้างมาก ทั้งนี้ก็เพราะคนไทยได้สืบทอดความเข้าใจจากอดีตที่ว่า “รถหัดเดินเด็ก” เป็นของเล่นที่จะช่วยเสริมพัฒนาการให้ลูกน้อยเดินได้เร็วขึ้น ขณะเดียวกันก็ยังช่วยให้คุณแม่มีเวลาที่จะจัดการกับธุระคั่งค้างอยู่ได้สะดวกขึ้น

แต่หากจะกล่าวกันตามหลักพัฒนาการของเด็กแล้ว “รถหัดเดินเด็ก” นอกจากจะไม่ใช่สิ่งที่จะช่วยเสริมพัฒนาการในการเดินให้กับเด็กแล้ว ยังเป็นตัวทำลายพัฒนาการและก่อให้เกิดอันตรายได้อย่างรุนแรงมากอีกด้วย

เพราะการที่เด็กจะเดินได้หรือไม่ได้นั้น กล้ามเนื้อหลักคือ กล้ามเนื้อสะโพกและกล้ามเนื้อต้นขา แต่การใช้รถหัดเดินนั้น หากสังเกตดูดีๆ จะเห็นว่าขณะที่เด็กนั่งในรถหัดเดินนั้น เท้าเด็กจะไม่ถึงพื้นเต็มเท้า การเดินไปข้างหน้าจะเป็นไปในลักษณะของการเขย่งเท้าไปข้างหน้า ซึ่งการที่เด็กจะต้องเขย่งเท้าอยู่ตลอดเวลา ก็ไม่ต่างอะไรกับผู้หญิงที่ใส่รองเท้าส้นสูงเดินมากนัก นั้นคือกล้ามเนื้อที่ต้องทำงานอย่างหนักคือกล้ามเนื้อน่อง ผลที่ตามมาก็คือเกิดอาการเกร็งและเมื่อยล้าที่น่อง แต่กล้ามเนื้อน่องหรือขาช่วงล่างไม่ใช่กล้ามเนื้อหลักที่จะทำให้เด็กเดินได้ อีกทั้งเมื่อเด็กกลุ่มนี้เริ่มเดินได้เอง บางคนจะเดินในลักษณะเขย่งไปเขย่งมา ทั้งนี้ก็สืบเนื่องจากที่เขาได้รับการฝึกเดินที่ผิดๆ แบบนั้น

ที่สำคัญการใช้รถหัดเดินยังก่อให้เกิดอุบัติเหตุต่อเด็กได้อย่างรุนแรง เพราะคุณแม่ส่วนใหญ่นิยมนำลูกหลานใส่รถหัดเดินในช่วงอายุ 9-10 เดือน ซึ่งช่วงนี้เด็กจะเริ่มเรียนรู้ว่าสิ่งของต่างๆ แม้จะหายไปจากสายตา แต่ก็ยังดำรงอยู่ เขาจึงชอบโยนของให้ตกลงบนพื้นแล้วก้มลงดู สิ่งที่มักจะเกิดขึ้น คือ เด็กบนรถหัดเดินจะเขย่งจนสุดตัว แล้วชะโงกดูของที่ตกลงบนพื้นจนรถพลิกคว่ำ หรืออีกกรณีหนึ่งก็คือ การที่เด็กจะเคลื่อนไปข้างหน้าอย่างรวดเร็วบนพื้นลื่นๆ เช่น หิดขัดหรือหินอ่อน เมื่อไปอยู่บนพรมหรือผ้าเช็ดหน้า ซึ่งมีความเสียดทานแตกต่างกัน จะเกิดการสะดุดก็จะทำให้หกล้มทันที บางรายเกิดอุบัติเหตุที่ศรีษะรุนแรงมากจนเลือดออกในกะโหลกศรีษะได้

ข้อมูลจากต่างประเทศสำหรับ “รถหัดเดิน” หรือ “Baby Walker” นี้ ในประเทศแคนาดาได้ถอดออกจากตลาดแล้ว หลังจากพบว่าทำให้เกิดอุบัติเหตุมากกว่าให้ประโยชน์ ขณะเดียวกันทางสมาคมกุมารแพทย์ของประเทศสหรัฐอเมริกาก็ไม่แนะนำให้ใช้รถหัดเดินสำหรับเด็กเลย เพราะโดยปกติเด็กก็จะค่อยๆเกาะยืน ยืนเองและเดินได้ด้วยตัวเขาเองอยู่แล้ว

แต่สิ่งที่จะช่วยเสริมพัฒนาการในการเดินของเด็กๆ (หากต้องการ) น่าจะเป็นของเล่นหัดเดินที่เด็กสามารถเข็นไปข้างหน้าได้เอง (Walker toy หรือ Push car) มากกว่า หากจะใช้ของเล่นนี้ก็ควรใช้หลังจากที่เด็กสามารถยืนด้วยตัวเองได้แล้วและเริ่มจะโผก้าว ซึ่งการทรงตัวของเด็กในช่วงนั้นจะไม่ค่อยดี เด็กจะถลำตัวไปข้างหน้า ในระยะแรกต้องมีผู้ใหญ่มาคอยกันและเป็นแรงต้านอยู่ทางด้านหน้าด้วย (อาจทำได้ด้วยการที่ผู้ใหญ่เดินถอยหลัง และต้านของเล่นนี้ไปช้าๆ ขณะที่เด็กผลักมันไปข้างหน้า) เมื่อเด็กสามารถถ่วงน้ำหนักตัวเองได้สมดุลขึ้น ผู้ใหญ่ก็ค่อยๆลดแรงต้านลง จนเขาสามารถปรับสมดุลและเดินได้เองในที่สุด ในกรณีนี้กล้ามเนื้อหลักที่เกี่ยวข้องกับการเดินจะได้รับการส่งเสริมอย่างเต็มที่


--------------------------------------------------------------------------------


ที่มา : นายแพทย์ทัศนวัต สมบุญธรรม หน่วยพัฒนาการเด็ก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี
The American Academy of Pediatrics. Caring for Your Baby Young Child : Birth to Age 5. New York : Bantam, 1993.

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น